رشد سریع شهرنشینی در کشورهای جهان سوم باعث برهم خوردن تعادل منطقه ای می گردد، در این میان اتخاذ برخی سیاست های اقتصادی باعث جذب امکانات به چند منطقه محدود و عقب ماندگی سایر مناطق می گردد، یکی از مسائلی که مسؤلان برنامه ریزی مناطق گوناگون کشور با آن مواجه هستند، خطر توسعه زیاد شهرهای اصلی در مقابل توسعه نیافتگی شهرهای کوچک و نواحی روستایی است. این مقاله با هدف بررسی و مقایسه شهرستان های استان ایلام از نظر شاخص های توسعه و تعیین میزان توسعه یافتگی آنها با استفاده از روشTOPSIS و AHP با تأکید بر نگرش سیستمی انجام شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد بین شهرستان ایلام و سایر شهرستان های استان از نظر توسعه ناهماهنگی و عدم تعادل شدیدی وجود دارد و شهرستان ایلام تنها شهرستان برخوردار و سایر شهرستان های استان محروم هستند. بدین ترتیب می توان گفت که از تعداد کل شهرستان های استان ایلام فقط 14.3 درصد برخوردار و 85.7 درصد آن ها محروم می باشند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

سابقه و هدف: اطلاعات مربوط به استفاده از گیاهان دارویی در طول سالیان متمادی از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و شاخۀ مهمی به نام اتنوبوتانی یا گیاه ‏مردم نگاری را به‏ وجود آورده است. با توجه به اهمیت این موضوع، تاکنون پژوهشی به منظور بررسی اتنوبوتانی گیاهان دارویی مردمان بومی حوزۀ شهرستان ایلام برای شناسایی گیاهان دارویی مؤثر بر سنگ کلیه انجام نشده است. مواد و روش ‏ها: مطالعۀ حاضر، مطالعۀ اتنوبوتانیکال مقطعی بین فروردین 1402 تا آبان ماه 1402 در شهر ایلام می باشد. جمع آوری اطلاعات درمانی سنتی در مورد گیاهان مؤثر بر سنگ کلیه (کلیه درد) توسط پرسش نامۀ اتنوبوتانیکال انجام شد و فرد پرسشگر، فرایند مصاحبه را با مراجعه به تک تک عطاری های سطح شهر ایلام انجام داد. برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها، از شاخص هایی نظیر شاخص گزارش استفاده (UR) و شاخص کمّی فراوانی نسبی ثبت (RFC) برای به‏ دست آوردن اطلاعات کمّی استفاده شد. یافته ‏ها: براساس نتایج به دست آمده 52 درصد شرکت کنندگان در مطالعه، از عطاران مرد و 48 درصد نیز از عطاران زن بودند. همچنین 60 درصد عطاران دارای مدرک کارشناسی و 60 درصد آنها کردزبان بودند. در شهر ایلام، 16 گونۀ گیاهی از 14 خانوادۀ گیاهی برای درمان درد کلیۀ ناشی از سنگ کلیه استفاده می شود. گیاهان دارویی یونجه، ذرت، خارشتر ایرانی، خارخاسک، ختمی سه رنگ، تنگرس، ازگیل ژاپنی، کنگر تماشایی، آوندول، سیاه دانه، هندوانۀ ابوجهل، مورتلخ، پیچک صحرایی، دم اسب پرشاخه، بومادران، آلبالوی دانه ریز، کاسنی، انجیر و گل میمونی بیابانی ازجمله مهم ترین گیاهان دارویی هستند که در دانش اتنوبوتانی شهر ایلام برای درمان سنگ کلیه استفاده می شوند. نتیجه گیری: اطلاعات حاصل از این تحقیق، علاوه بر زنده ‏نگه داشتن دانش قومی منطقه در زمینۀ گیاهان دارویی، می تواند راهگشای تحقیقات جدید در زمینۀ درمان سنگ کلیه با استفاده از گیاهان دارویی مورداشاره و تولید داروهای گیاهی مؤثر و ایمن برای سنگ کلیه باشد.

مقدمه: مکان یابی دفن بهداشتی زباله یکی از مهم ترین موضوعات محیط زیستی در شهرها است. اگر طراحی مراکز دفن زباله مناسب نباشد، موجب تهدید سلامتی انسان ها می شود. هدف از این تحقیق، تعیین مکان مناسب برای دفن بهداشتی زباله در شهرستان ایلام است. مواد و روش ها: برای انجام تحقیق، از ابزار پرسش نامه و نظرسنجی از متخصصان استفاده شد. بدین منظور، به سه معیار اصلی زیست محیطی، هیدرولوژی، راه های دسترسی/مراکز جمعیتی توجه گردید. در زمینه معیار زیست محیطی، مواردی نظیر پوشش گیاهی، منابع آب های سطحی و زیستگاه های گونه های جانوری، در زمینه هیدرولوژی زیرمعیارهایی مانند عمق آب زیرزمینی، فاصله مکان مدنظر از چشمه ها، چاه ها و قنات ها و در زمینه معیار راه های دسترسی/مراکز جمعیتی مواردی ازجمله فاصله از مناطق حفاظت شده، جهت باد غالب و فاصله از راه های اصلی در نظر گرفته شد؛ سپس داده ها بر اساس فرایند تحلیل شبکه ای، وزن دهی و از نرم افزار Super Decision برای تلفیق لایه های اطلاعاتی استفاده گردید. پس از آن، بر اساس معیارها و زیرمعیارهای مطالعه شده، 4 ناحیه برای دفن پسماند پیشنهاد شد. درنهایت، بر اساس وزن و رتبه بندی معیارها، ضریب آن ها و تشکیل جدول های ماتریس مقایسه زوجی، مناسب ترین گزینه برای دفن پسماندهای شهرستان ایلام انتخاب گردید. یافته های پژوهش: نتایج تحقیق نشان می دهد که با توجه به معیارها و زیرمعیارهای مطالعه شده، ناحیه یک با وزن 419/0 و نرخ ناسازگاری 05/0 از میان چهار گزینه انتخابی، مناسب ترین مکان برای دفن زباله شهرستان ایلام است. بحث و نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که نرم افزار Super Decision قابلیت مناسبی برای مکان یابی محل دفن زباله دارد.

با توجه به نقش و جایگاه زنان به ویژه زنان روستایی در حفظ محیط زیست، شناخت نیازهای آموزشی و ارایه ی آموزش های لازم در این زمینه برای آنان، یک ضرورت به حساب می آید. این پژوهش با هدف تعیین نیازهای آموزشی زنان روستایی شهر ایلام در زمینه ی حفظ محیط زیست انجام گرفته است. این پژوهش به لحاظ ماهیت داده ها دیدمان کمی، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی است. جامعه ی آماری این تحقیق، همه ی زنان روستایی شهرستان ایلام به شمار 13400 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران، 150 تن از آنان به عنوان نمونه با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است که روایی محتوایی آن توسط نظرخواهی از صاحب نظران و روایی هم گرا از طریق محاسبه ی CR=0.87 و AVE=0.79 تایید شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از نرم افزار R ومحاسبه ی ضریب تتای ترتیبی برای بخش های مختلف پرسشنامه (q=0.79-0.87) تعیین شد. برای تعیین نیازهای آموزشی از الگوی نیازسنجی بوریچ استفاده شده است. نتایج نشان دادند که زنان روستایی در همه ی زمینه های آموزشی حفظ محیط زیست شامل حفاظت ازآب، هوا، خاک، گونه های گیاهی و جانوری، جنگل و مرتع به آموزش نیاز دارند. مقایسه ی دو گروه از زنان روستایی شرکت کرده و شرکت نکرده در دوره -های آموزش زیست محیطی با استفاده از آزمون من ویت نی نشان داد که تفاوت معنی داری بین این دو گروه از نظر نیازهای آموزشی وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون ترتیبی برای بررسی نقش متغیرهای اثرگذار بر نیازهای آموزشی، نشان داد که از بین متغیرهای پژوهش، تنها دو متغیر میزان تحصیلات و میزان استفاده از رادیو و تلویزیون بر احتمال برآورد نیازهای آموزشی زنان مورد مطالعه تاثیر داشته اند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

مقدمه: در برخی موارد افراد با ایجاد صدمات ساختگی در حوادث ترافیکی، مدعی استفاده از خدمات جبران خسارت بیمه هستند. هدف از این مطالعه بررسی اپیدمیولوژیک صدمات ساختگی در حوادث ترافیکی در مراجعین به پزشکی قانونی شهرستان ایلام بود. روش بررسی: اطلاعات این مطالعه توصیفی-مقطعی از تعداد 100 پرونده صدمات ساختگی در حوادث ترافیکی که از ابتدای فروردین ماه 1397 تا پایان اسفندماه 1398 توسط کارشناسان پزشکی قانونی شهرستان ایلام تشخیص داده شده بود به روش سرشماری جمع آوری شد. اطلاعات شامل سن، جنس، سطح تحصیلات، شغل، تاهل، محل سکونت، نوع تصادف، موقعیت مصدوم در تصادف، محل حادثه، زمان حادثه، تاریخ حادثه، محل و نوع صدمات بود. از آزمون های آماری نسبت دو جمله ای و کای اسکویر (X2) برای سنجش معنی داری فرضیه های پژوهش استفاده شد. یافته ها: در این پژوهش 81 درصد پرونده ها مربوط به مردان بود. 68 درصد افراد 21 تا 40 ساله بودند، 82 درصد فاقد تحصیلات دانشگاهی، 53 درصد دارای شغل آزاد و 75 درصد ساکن شهر بودند. 43 درصد تصادفات از نوع واژگونی یا انحراف بود و 39 درصد در جاده های بین شهری رخ داده بودند. 43 درصد افراد با موقعیت سرنشین در تصادف حضور داشتند. 50 درصد تصادفات در ساعات شب و بامداد رخ داده بود. 60 درصد صدمات از نوع حارصه بود و 71 درصد از افراد علاوه بر صدمات ساختگی صدمات واقعی نیز داشتند. نتیجه گیری: مطابق این مطالعه گروه سنی 21-40 ساله، نداشتن تحصیلات دانشگاهی، شهرنشینی، تصادفات از نوع واژگونی یا انحراف و در جاده های بین شهری در ساعات شب و بامداد ریسک فاکتور ایجاد صدمات ساختگی هستند. صدمات از نوع حارصه و به صورت میکس با صدمات واقعی نیز ریسک فاکتور صدمات ساختگی می باشند. با توجه به عدم وجود ارتباط معنی دار میان محل ایجاد صدمات، تمامی نقاط بدن می توانند محل ایجاد صدمات ساختگی باشند.